Algoritmes krijgen in de samenleving steeds meer invloed op beslissingen. De uitdaging is om publieke waarden zoals eerlijkheid en transparantie te beschermen. Het door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) gesubsidieerde AlgoSoc-project (Algorithmic Society) werkt aan oplossingen om technologie en maatschappelijke belangen in balans te houden. Het project is een samenwerking tussen verschillende Nederlandse universiteiten en ook panelleden uit het LISS panel zijn bij dit project betrokken,
In maart 2024 vond de eerste van in totaal zes golven van dataverzameling voor AlgoSoc plaats. Bijna 4000 panelleden deelden hun mening over de rol die AI en algoritmes in de samenleving spelen. De resultaten van het onderzoek worden gepubliceerd op de website van dit project AlgoSoc AI Opinie Monitor. Het dashboard op de website laat zien wat burgers denken en voelen als het gaat om Kunstmatige Intelligentie (KI)/Artificial Intelligence (AI) in de samenleving.
AI kunnen herkennen en beïnvloeden
Met kunstmatige intelligentie kunnen computerprogramma’s zelf taken uitvoeren en ook zelf leren. Kunstmatige intelligentie wordt steeds meer gebruikt in de samenleving, en ook in online media. Veel websites gebruiken AI om meer inhoud en advertenties te laten zien die iemand leuk vindt. Onderstaande vraag ging bijvoorbeeld over of men wist hoe men bij de gegevens kon komen die AI-systemen gebruiken om content op nieuws en entertainment websites en apps (zoals. Netflix of Spotify) aan te passen aan de specifieke gebruiker.
Bron afbeelding: AlgoSoc AI Opinie Monitor; op basis van alle respondenten, niet uitgesplitst op leeftijd, geslacht, opleiding of politieke voorkeur
Bekendheid met AI-termen
Met generatieve AI, deepfakes, ChatGPT, chatbots en algoritmen is bijna de helft tot driekwart van de ondervraagden (nog) niet bekend. Het meest bekend is men nog met algoritmen: bijna 2 op de 5 mensen is hiermee bekend, het minst bekend is generatieve AI, slechts 1 op de 4 mensen is daar (enigszins) mee bekend.
Bron afbeelding: AlgoSoc AI Opinie Monitor; op basis van alle respondenten, niet uitgesplitst op leeftijd, geslacht, opleiding of politieke voorkeur
In oktober en november volgt de tweede golf van dataverzameling. LISS panelleden krijgen opnieuw een vragenlijst en zullen ook gevraagd worden om hun zogenaamde ‘digital trace data’ op te vragen bij populaire platforms zoals TikTok, Meta (Instagram, Facebook) en Google (YouTube) en deze data te doneren. Zo kan worden onderzocht in welke mate mensen dagelijks te maken krijgen met algoritmes.
Meer weten? Kijk op de website van dit AlgoSoc-project. Hierop kunt u ook resultaten zien uitgesplitst naar leeftijd, geslacht, opleiding en politieke voorkeur.
Deze website en de daarop getoonde afbeeldingen zijn ook gebruikt als bron voor dit nieuwsbericht.
