Volwassenen die tijdens de coronapandemie slachtoffer werden van fysieke agressie, ongevallen en serieuze bedreigingen, hebben vaker ernstige PTSS (posttraumatische stressstoornis) symptomen (28,1% versus 19,9%) en angst- en depressieve klachten (37,6% versus 26,4%) dan volwassenen die vóór deze pandemie hiervan slachtoffer werden. Zij kampen ook vaker met algemene psychische klachten (30,4% versus 18,8%) en een geringe zelfredzaamheid (19,0% versus 11,6%).
Bij niet-slachtoffers, waar angst- en depressieve klachten en algemene psychische klachten veel minder voorkomen (respectievelijk circa 14,5% en circa 9,5%), was niet of nauwelijks sprake van een toename van deze klachten.
In deze studie zijn de verschillen onderzocht tussen volwassenen die slachtoffer werden tijdens de coronapandemie (in de periode maart 2020-maart 2021) en volwassen die slachtoffer werden vóór deze pandemie (in de periode maart 2018-maart 2019). Daarbij is de mentale gezondheid, zelfredzaamheid en sociale steun van slachtoffers in maart 2019 vergeleken met slachtoffers in maart 2021. De groep niet-slachtoffers bestaat uit personen die in de periode 2018-2021 niet door fysieke agressie, ongevallen en serieuze bedreigingen zijn getroffen. Er deden vanuit het LISS panel 750 slachtoffers en 3.245 niet-slachtoffers aan dit onderzoek mee.
Geen afname steun en erkenning
Hoewel slachtoffers meer last hebben van psychische klachten, zijn er geen aanwijzingen gevonden voor een verdere afname van emotionele steun en erkenning aan slachtoffers door de coronapandemie. Wel kampen slachtoffers, of zij nu vóór of tijdens deze pandemie getroffen werden, ruim tweemaal zo vaak met een gebrek aan emotionele steun dan niet-slachtoffers (circa 17,5% versus circa 8.5%).
De vaststelling dat PTSS en andere klachten zijn verergerd en de zelfredzaamheid van slachtoffers is afgenomen, terwijl de sociale steun niet minder is dan bij slachtoffers van vóór de pandemie, is van belang voor de hulpverlening aan slachtoffers.
Het onderzoek is gedaan door het Fonds Slachtofferhulp, International Psychoanalytic University Berlin, Centerdata en Tilburg University en is net verschenen in het wetenschappelijke tijdschrift British Journal of Psychiatry: Velden, P.G. van der, Contino, C., Das, M., Leenen, J., & Wittmann, L. (2022)., ‘Differences in mental health problems, coping self-efficacy and social support between adults victimised before and adults victimised after the COVID-19 outbreak: population-based prospective study‘.
