Hoe denkt Nederland over verslaafden? (februari 2012)

Zou u het vervelend vinden als uw nieuwe buurman een strafblad heeft? Zou u dat minder erg of erger vinden dan een buurman die verslaafd is? In dit onderzoek wilden we achterhalen wat voor beeld mensen hebben bij een alcohol- of drugsverslaving.

Houding ten opzichte van mensen met een alcohol- of drugsverslaving

Opvallend is dat 71% van de deelnemers van mening is dat iemand met een verslaving niet te vertrouwen is. Driekwart van de mensen denkt dat mensen met een verslaving agressief kunnen zijn. De meerderheid (63%) vindt dat mensen met een verslaving onvoorspelbaar zijn en dat ze zichzelf verwaarlozen. Over het algemeen zijn Nederlanders vrij negatief over mensen met een verslaving.

Wat zijn verklaringen voor een negatieve beeldvorming?

Om te beginnen vindt 82% verslaving een ernstig probleem voor de maatschappij. Een andere verklaring is dat een groot deel van de mensen (62%) vindt dat een verslaving iemand zijn eigen schuld is. We weten uit eerder onderzoek dat we negatiever en intoleranter zijn ten opzichte van mensen die we zelf verantwoordelijk achten voor een aandoening.
Tot slot vinden we dat mensen die iemand kennen met een alcohol- of drugsverslaving (zoals een collega of familielid) toleranter zijn dan mensen die niemand in hun omgeving kennen met een alcohol- of drugsverslaving. Andere onderzoeken laten ook zien dat bekendheid met een aandoening zorgt voor meer tolerantie.

Hoe tolerant zijn we ten opzichte van mensen met een alcohol- of drugsverslaving?
Bijna de helft van de mensen (47%) is voor een gedwongen opname en behandeling bij iemand met een verslaving. 57% vindt dat verslaafde mensen niet voor kinderen mogen zorgen. De meerderheid (65%) is van mening dat iemand met een verslaving geen publieke functie mag vervullen. Anderzijds vindt 74% van de ondervraagden dat mensen met een verslaving recht hebben op een medische behandeling. Ongeveer de helft vindt dat mensen met een verslaving net zoveel recht hebben op een financiële vergoeding van de zorgverzekering als mensen met een andere aandoening.

Dit onderzoek maakt deel uit van een groter geheel waarin ook zorgverleners en cliënten met een verslaving om hun mening wordt gevraagd. De verwerking van de resultaten van het onderzoek zijn in voorbereiding. Het onderzoek is belangrijk om meer inzicht te krijgen in de beeldvorming die in Nederland leeft over verslaving en welke invloed dit heeft op zorgverlening en rehabilitatie van mensen met een verslaving.

geschreven door Leonieke van Boekel