Het aantal hbo- en wo-opgeleiden dat vertrouwen heeft in de regering is gedaald van 60% naar 52%. De afgelopen jaren was de groep hbo- en wo-opgeleiden positiever over de regering dan de groep mensen met een basis- en vmbo-opleiding, maar dat is nu niet meer het geval. Onder mensen met een praktische opleiding blijft het vertrouwen in de politiek stabiel laag. De onvrede over de politiek is daarmee in alle groepen hoog. Dat blijkt uit de nieuwe editie van het Continu Onderzoek Burgerperspectieven (COB), het langlopende onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) naar de stemming in Nederland.
Laag rapportcijfer
Uit het SCP-onderzoek dat begin maart is verschenen, blijkt dat een kleine meerderheid van de Nederlanders de Tweede Kamer en de regering een zes of hoger geeft als het om vertrouwen gaat (respectievelijk 55% en 51%). Er zijn drie redenen voor de lage rapportcijfers. Mensen:
1. vinden de regering niet daadkrachtig genoeg in het oplossen van problemen,
2. zijn bezorgd over de slechte samenwerking binnen het kabinet, en
3. vinden bewindspersonen niet competent.
Een meerderheid van de Nederlanders is, net als de afgelopen jaren, somber gestemd over het land. 57% vindt dat het de verkeerde kant opgaat met Nederland. Mensen maken zich zorgen over het tekort aan betaalbare woningen, immigratie, de politiek, de manier van samenleven en de hoge prijzen.
Een jaar eerder meer vertrouwen in de regering
In het voorjaar van 2024 gaf 60% van de mensen met een hbo- en wo-opleiding aan vertrouwen te hebben in de regering. Dat percentage daalde de maanden daarna naar 52%. Die daling kwam vooral door de opvattingen van mensen met een hbo-/wo-opleiding over de opstelling en de koers van de regering. Onder de andere opleidingsgroepen daalde het vertrouwen niet, waardoor er geen belangrijk verschil meer is in het vertrouwen in de regering tussen opleidingsgroepen. De opleidingsverschillen in vertrouwen in de Tweede Kamer blijven wel bestaan: 61% van de hbo- en wo-opgeleiden geeft de Tweede Kamer een zes of hoger, tegenover 49% van de mensen met basisonderwijs en vmbo.
Het is opvallend dat er in het najaar van 2024 geen duidelijke opleidingsverschillen zijn in het vertrouwen dat mensen in de regering hebben, die waren er eerder namelijk wel. Maar dit betekent niet dat het algemene beeld dat verschillende groepen van de politiek hebben fundamenteel anders is dan eerder. Er zijn namelijk nog steeds opleidingsverschillen als wordt gekeken naar andere politieke houdingen. Zo hebben hbo- en wo-opgeleiden meer vertrouwen in de Tweede Kamer dan andere opleidingsgroepen. Verschillen blijven er dus in de manier waarop mensen naar de politiek kijken en hoe ze die waarderen.
Over het onderzoek
Het Continu Onderzoek Burgerperspectieven (COB) is het langlopende onderzoek van het SCP naar de stemming van inwoners over de maatschappij en de politiek dat sinds 2008 wordt uitgevoerd. Het veldwerk voor deze editie van het COB werd in de (na)zomer en de winter van 2024 gedaan. In de (na)zomer deden 2249 mensen mee aan de enquête ‘Nederland in Beeld’. In december 2024 deden 1290 LISS panelleden mee aan een aanvullend onderzoek naar onder meer hun redenen voor (een gebrek aan) vertrouwen in de politiek.
Bron: website Sociaal en Cultureel Planbureau, 4 maart 2025.
