In een vaste relatie hebben beide partners voordeel bij het gebruik van anticonceptie, maar de kosten worden vaak voor het grootste deel of helemaal betaald door de vrouw. Dat blijkt uit een onderzoek naar gebruik, voorkeuren en betaling van voorbehoedsmiddelen in Nederland. Onderzoekers van de Vrije Universiteit Amsterdam hebben hiervoor in april 2024 een vragenlijst afgenomen onder 2000 LISS panelleden tussen de 18 en 49 jaar.
Oneerlijke kostenverdeling
Bijna de helft van de vrouwen in een vaste relatie betaalt de anticonceptiekosten helemaal zelf. Slechts 1 op de 5 zegt de kosten gelijkwaardig met haar partner te verdelen. Hoewel 77% van de mannen met een vaste relatie bereid is de kosten te delen, gebeurt dit in de praktijk vaak niet.
Ook blijkt dat vrouwen met een bruto-inkomen onder het bestaansminimum anticonceptie soms niet kunnen betalen. Bij 16% van de ondervraagden is dit wel eens voorgekomen. 18% kon niet altijd het voorkeursmiddel, zoals een spiraal, betalen.
Meer dan alleen preventie
Naast het voorkomen van zwangerschappen, gebruikt 29% van de seksueel actieve vrouwen anticonceptie (ook) om de cyclus te reguleren. Daarnaast gebruikt 1 op de 5 het om klachten rondom de menstruatie te voorkomen, en 4% vanwege huidklachten. Onder de niet-seksueel actieve vrouwen gebruikt 31% anticonceptie om dezelfde redenen.
Anticonceptie uit het basispakket
Binnenkort besluit de Hoge Raad over de rechtszaak die Bureau Clara Wichmann aanspande tegen de staat over het vergoeden van anticonceptie in het basispakket. In 2011 is de vergoeding van anticonceptie voor vrouwen vanaf 21 jaar uit het basispakket gehaald. De eerste resultaten van het onderzoek laten zien dat vrouwen nu grotendeels zelf de kosten voor anticonceptie dragen.
Onafhankelijk onderzoek
De dataverzameling voor dit onderzoek is bekostigd door Bureau Clara Wichmann. Dit bureau had geen invloed op de data-analyse of de interpretatie van de resultaten. Het onderzoek is goedgekeurd door de ethische commissie van de School of Business and Economics van de Vrije Universiteit Amsterdam.
Bron: nieuwsbericht van 8 mei 2024 op de website van de Universiteit van Amsterdam. Het onderzoek is uitgevoerd door Esther Zwiers (UVA), Wendy Janssens (VU) en Nadine Ketel (VU).
Meer weten? Lees de bijbehorende notitie met meer cijfers over het onderzoek. Lees ook ons eerdere interview met Zwiers over de verkrijgbaarheid van de pil in Nederland en de economische positie van vrouwen in de maatschappij.
