Er bestaan allerlei initiatieven om gezond eten gemakkelijker te maken. Toch blijkt uit onderzoeken dat wij Nederlanders nog steeds te weinig groente, fruit, vis en vezels eten. Dat is zorgwekkend, gezien de groeiende voedinggerelateerde gezondheidsproblemen zoals obesitas, diabetes en hart-en-vaatziekten.
Veel voedingsonderzoeken zijn gericht op risicofactoren en determinanten van slechte eetgewoonten. Er is nog maar weinig bekend over de middelen en strategieën om gezond eten te bevorderen. In januari 2013 hebben we de psychosociale aspecten van gezond eten onderzocht met panelleden aan het LISS weegonderzoek.
Vragen over eten, gezondheid, levensstijl en sociale situatie
De panelleden kregen vragen voorgelegd om aspecten te meten als coping, zelfeffectiviteit, sociale ondersteuning en hoe de voedingsomgeving wordt waargenomen in relatie tot gezond eten en het behouden van een gezond gewicht. De onderzoeksgegevens werden gecombineerd met de al beschikbare data over de gezondheid, de sociale situatie en levensstijl van de panelleden.
Rekening houdend met onderwijsniveau, inkomen, leeftijd en arbeidsmarktstatus, bleek uit de resultaten dat panelleden die zich meer hielden aan de adviezen van het Nederlands Voedingscentrum vaker:
- vrouw zijn;
- met een partner samenwonen;
- zichzelf gezond vinden;
- hun leven meer betekenisvol, hanteerbaar en begrijpelijk vinden;
- flexibeler zijn en een groter aanpassingsvermogen hebben betreffende wat en hoe veel zij eten;
- een hoger niveau van zelfeffectiviteit (zelfvertrouwen) hebben betreffende gezond eten.
Resultaten en conclusies
Deze resultaten suggereren dat positieve psychosociale factoren een belangrijke rol spelen in het aanleren van gezonde gewoonten, en dat zij mensen ondersteunen in het maken van gezonde keuzes als het gaat om voeding.
Deze resultaten zijn ook van belang voor toekomstige pogingen om gezonde voeding te stimuleren en het streven van openbare gezondheidsdiensten om het eetgedrag onder de Nederlandse bevolking te verbeteren. Initiatieven om gezonde voeding te bevorderen moeten zich niet alleen richten op het vergroten van de kennis over gezonde voeding en de betaalbaarheid daarvan. Zij moeten ook rekening houden met de psychosociale factoren die een gezond dieet stimuleren.
geschreven door Emily Swan
